Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός, αρχαιολόγος και αριστοτέχνης του διηγήματος, του οποίου τα έργα, ρομαντικά ως προς το θέμα αλλά κλασικά και κυριαρχημένα ως προς το ύφος, αποτέλεσαν αναβίωση του κλασικισμούσε μια εποχή που ακόμα δέσποζε ο ρομαντισμός.

Από μορφωμένο περιβάλλον της μεσαίας τάξης της Νορμανδίας, ο Μεριμέ σπούδασε στην αρχή νομικά, αλλά αφοσιώθηκε περισσότερο στην εκμάθηση γλωσσών (ελληνικής, ισπανικής, αγγλικής και ρωσικής) και στη σπουδή της λογοτεχνίας τους.

Στα 19 του έγραψε το πρώτο του θεατρικό έργο, Κρόμβελ [Cromwell] (1822). Ο στενός του φίλος ο μυθιστοριογράφος Σταντάλ τον ενθάρρυνε σε αυτή τη λογοτεχνική κατεύθυνση.

Από το 1825, ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και δημοσίευσε έργα του, ποίηση, θεατρικά έργα και ιστορικά μυθιστορήματα και ιδιαίτερα διηγήματα και νουβέλες, που τον έκαναν γνωστό και του χάρισαν την εκλογή του στη Γαλλική Ακαδημία το 1844.

Είναι περισσότερο γνωστός για τη νουβέλα του Κάρμεν, στην οποία βασίστηκε η όπερα Κάρμεν του Μπιζέ.

Ο Μεριμέ έχει ιδιαίτερα επαινεθεί για την ακριβολογία και τον συγκρατημέν οτρόπο της γραφής του. Μολονότι τα καλύτερα διηγήματα είναι διαποτισμένα από μυστήριο και από τοπικό χρώμα, το εξωτικό στοιχείο στο έργο του ποτέ δεν είχε, όπως φαίνεται, προτεραιότητα έναντι της ψυχολογικής ανάλυσης των χαρακτήρων του.