"Ανάμεσα στα 1946 και 1948 συνέθεσα μια σειρά από συμφωνικά έργα - μεταξύ τους και την Ωδή - επηρεασμένος κυρίως από το ηθικό δίδαγμα που μου μετέδιδαν οι Συμφωνίες του Σοστακόβιτς, τις οποίες ανακάλυπτα εκείνη την εποχή. [...] Στα έργα της περιόδου αυτής επεδίωκα - με πολύ μουσικό μεγαλοϊδεατισμό βεβαίως - ένα υποκειμενικό προσωπικό τρόπο έκφρασης που να αντανακλά το περιεχόμενο μιας δεδομένης ιστορικής περ΄ιόδου, ιδιαίτερα οδυνηρής για τη χώρα μας (1940-1950). Όμως η φιλοδοξία και η πρόθεση υπήρξαν δυσαναλόγως βαρύτερες από τα τεχνικά μέσα που διέθετα την εποχή εκείνη, των ωδειακών ακόμα σπουδών, κι έτσι το σύνολο σχεδόν της εργασίας μου αυτής δεν ξεπέρασε το στάδιο των πειραματισών".

Για τη σύνθεση του Οιδίποδα Τύραννου βασιστηκε σε μουσικό υλικού του Σεξτέτου και της Συμφωνίας για τρία μέρη.

"Τελείωσα τη Συμφωνία σε τρία μέρη και την πήγα στην οδό Μάνου 3, στο Παγκράτι. Τώρα στο ωδείο άρχισα να δουλεύω πάνω σε μία καινούρια σύνθεση. Σκόπευα να κάνω ένα νέο συμφωνικό έργο. Στην αρχή βασίστηκα  πάνω στο υλικό του Σεξτέτου, που μου φαινόταν σαν έργο ημιτελές, ως προς τις αισθητικές του προθέσεις. Σιγά σιγά όμως, δεν ξέρω πώς, μου μπήκε στο νου μου η μορφή του Οιδίποδα. "Τυφλοί στα αυτιά, στο μυαλό και στα μάτια..." Έτσι αποφασίστηκε να βαφτίσω το νέο έργο Οιδίποδα Τύραννο".

Το έργο - ως μουσική σύνθεση - είναι μια εναλλαγή ανάμεσα σε ήρεμες επικλήσεις, δεήσεις και διαμαρτυρίες. Αυτό το σχήμα αντανακλά δειλά την εσωτερική δόμή της αθηναϊκής τραγωδίας, όμως με μελωδική γλώσσα κατευθείαν επηρεασμένη από τα βυζαντινά τροπάρια και τις εκκλησιαστικές μας μελωδίες, με τεχνικά μέσα σύγχρονα, όσο σύγχρονη θα μπορούσε να είναι η τεχνική του νέου Έλληνα συνθέτη στα 1947.

Ο Θεοδωράκης επιστρέφει ξανά στην επεξεργασία του έργου πολύ αργότερα το 1955.